Utrzymujący się od wielu lat stan dekoniunktury gospodarczej, który szczególnie negatywnie oddziałuje na wyniki sektora przemysłowego i produkcyjnego, wymusza na przedsiębiorstwach podejmowanie działań mających na celu:
- utrzymanie ich biznesu na rynku
- budowanie nowych przewag konkurencyjnych
- dostrzeżenie nowych form budowania dodatkowej wartości.
Niezwykle optymistycznym trendem, który dostrzegamy w CBRTP jest wzrost świadomości wśród krajowych i zagranicznych przedsiębiorstw, że jedną z najszybszych dróg do realizacji tych celów jest wdrożenie innowacji i działań optymalizujących procesy i koszty oraz opracowywanie nowych technologii, w szczególności tych o pozytywnym wpływie środowiskowym.
Przedsiębiorstwa, które chcą wprowadzać rozwiązania innowacyjne w swojej działalności, często borykają się z problemem ograniczonych budżetów wewnątrzorganizacyjnych lub też brakuje im wiedzy skąd czerpać środki na innowacje, w tym zewnętrzne finansowanie. Już sam etap badań może być bardzo kosztowny, a wraz z rozwojem projektu zapotrzebowanie na środki jeszcze bardziej rośnie. Podpowiadamy, jak pozyskać środki na innowacje, które umożliwią firmie realizację jedynych w swoim rodzaju, innowacyjnych projektów i jakie opcje są dostępne.
Dotacje i konkursy
Przedsiębiorcy spełniający warunki (np. wielkość przedsiębiorstwa) mogą ubiegać się o uzyskanie dofinansowania w ramach np. funduszy unijnych (centralnych), krajowych za pośrednictwem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju lub funduszy wspierania innowacji za pośrednictwem PARP.
Lista aktualnych konkursów i naborów dla innowacyjnych produktów znajduje się na stronie Komisji Europejskiej, NCBR i PARP. Szczególną uwagę warto zwrócić na Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027 (FENG) będący następcą Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój 2014-2020 (POIR), którego ideą było wsparcie przedsiębiorców w obszarze badań, rozwoju i innowacji. Budżet programu to ponad 35 mld PLN.
Źródła dotacyjne nie są, wbrew powszechnej opinii, kierowane wyłącznie dla podmiotów bez stabilnego biznesu szukających innej formy kredytowania. Programy są dedykowane mikro, małym, średnim i dużym przedsiębiorcom, chcącym skalowania swojego biznesu.
Kluczowe korzyści płynące dla przedsiębiorców z tytułu pozyskania środków na innowacje z tego źródła to:
- Bezzwrotny charakter finansowania – w przeciwieństwie do kredytów, obligacji itp. firma korzystająca z dofinasowania nie posiada obowiązku ich zwrotu i konieczności ponoszenia wysokich kosztów np. odsetek lub ustanawiania dodatkowych zabezpieczeń, np. hipotek.
- Lewarowanie kapitału prywatnego – beneficjent dofinansowania zyskuje możliwość rozbudowy parku maszynowego (nabycia dodatkowych maszyn, urządzeń, linii produkcyjnych, systemów itd.) przy istotnie niższym koszcie własnym. Beneficjent realizuje inwestycje za 20-40% ich ceny rynkowej.
- Poprawa pozycji konkurencyjnej na rynku – uzyskanie dofinansowania może zostać wykorzystane na częściowe pokrycie kosztów stałych i zmiennych (wynagrodzenie kadr, amortyzacja, materiały itp.), przez co poprawiają się podstawowe wskaźniki marżowości, rentowności i rotacji.
Fundusze VC
Jednym z najbardziej efektywnych sposobów na sfinansowanie innowacyjnego projektu jest pozyskanie inwestora, na przykład poprzez nawiązanie współpracy z funduszem venture capital, czyli podmiotem oferującym nie tylko pieniądze, ale także swoje know-how. Celem funduszy VC jest udzielenie wsparcia dobrze rokującym start-‘upom, o wysokim stopniu ryzyka technologicznego, które jednak mają duże szanse na wygenerowanie zysku w przyszłości. Fundusze venture capital preferują inwestycje w podmioty:
- z historią rynkową, ale wczesną fazą rozwoju,
- o sprawdzonym biznesowym modelu działania,
- wysokim potencjale wzrostu i jednocześnie identyfikowalnych przewagach konkurencyjnych produktu lub technologii.
Fundusze venture capital, w przeciwieństwie do finansowania dotacyjnego oczekują bliskiej współpracy ze spółką, w tym również aktywnego udziału przedstawicieli funduszu w bieżące zarządzanie organizacją. Dodatkowo inwestycja funduszu wiąże się dla spółki z podwyższonym standardem raportowania biznesowego i finansowego do funduszu, ale przede wszystkim z dłuższym procesem pozyskania takiego inwestora. Mianowicie każdorazowe kapitałowe zaangażowanie się funduszu poprzedza wielopoziomowa analiza due diligence (finansowego, prawnego, podatkowego, technicznego), a także przy pozytywnej ocenie ww. analizy, wycena wartości spółki oraz faza negocjacyjna warunków transakcji. Spółka po spełnieniu kryteriów wejściowych funduszu i inwestycji zyskuje:
- dostęp do finansowania bez konieczności ustanawiania dodatkowych zabezpieczeń,
- brak konieczności spłaty rat kapitałowych i odsetek, jak w przypadku kredytów inwestycyjnych,
- dostęp do know-how managerów i specjalistów funduszu, stających się partnerami spółki we wspólnym osiąganiu celów biznesowych,
- wreszcie korzyści wizerunkowe i wzmocnienie marki.
Crowdfunding
Dostępnym na rynku i coraz powszechniej wykorzystywanym narzędziem, pozwalającym pozyskać środki na innowacje technologiczne i biznesowe, jest crowdfunding udziałowy czyli tzw. finansowanie społecznościowe. W przeciwieństwie do funduszy venture capital, inwestorem crowdfunding’owym może zostać każdy, niezależnie od posiadanego majątku czy zasobów. Znika zatem bariera wejściowa. Inwestor nabywa udziały, papiery wartościowe (jednostki uczestnictwa), w zamian za finansowanie projektów wraz z prawami głosu, dywidendy oraz prawem zbycia swoich jednostek. Inwestycje realizowane są przy współudziale profesjonalnych platform crowdfunding’owych, które muszą spełniać wymogi KNF w celu uzyskania specjalnego zezwolenia na prowadzenie takiej działalności, bowiem instrument crowdfundingu jest działalnością uregulowaną ustawą z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym oraz Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/1503 z 7 października 2020 roku w sprawie europejskich dostawców usług finansowania społecznościowego dla przedsięwzięć gospodarczych. Warto wspomnieć, że każdy potencjalny inwestor weryfikowany jest przed inwestycją pod względem symulacji ekspozycji na utratę 10% majątku netto. Analiza ta weryfikuje m.in. doświadczenie inwestycyjne inwestora (track record), rozumienie ryzyka inwestycyjnego, a także regularność dochodów, posiadane aktywa czy zobowiązania finansowe. W aktualnych warunkach prawnych, spółka (właściciel projektu) może pozyskać do 2,5 mln EUR (choć do niedawna był to 1 mln EUR), natomiast od 10 listopada 2023 r. będzie to aż 5 mln EUR. Mając na uwadze uproszczoną procedurę ofertowania papierów wartościowych w drodze crowdfunding’u podniesienie limitu oznacza, że spółki na platformach finansowania społecznościowego będą mogły pozyskać istotnie większe środki na innowacje bez konieczności sporządzania wymagającego prospektu emisyjnego, co może być szczególnie atrakcyjną formą finansowania dla projektów w dużych spółkach lub grupach kapitałowych.
W istocie polski rynek oferuje przedsiębiorstwom wiele różnorodnych produktów finansowania innowacji, dostosowanych do każdej wielkości biznesu oraz etapu jego rozwoju. CBRTP jest organizacją, która skupia w sobie kompetencje wspierające dobór odpowiedniego wariantu finansowania dla klientów maksymalizujący korzyści biznesowe i technologiczne.
